Source: ผงะ! ‘เครื่องกรองน้ำ’ กว่าครึ่งไม่ตรงฉลาก สภาผู้บริโภคจี้รัฐเร่งกำหนดมาตรฐานบังคับ
วันที่ 29 พฤษภาคม 2568 – 15:47 น.
FacebookTwitterLINECopy Link
ผงะ! ‘เครื่องกรองน้ำ’ กว่าครึ่งไม่ตรงฉลาก สภาผู้บริโภคจี้รัฐเร่งกำหนดมาตรฐานบังคับ
เมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม ที่ มูลนิธิเพื่อผู้บริโภค นายโสภณ หนูรัตน์ หัวหน้าฝ่ายคุ้มครองและพิทักษ์สิทธิผู้บริโภค สภาองค์กรของผู้บริโภค พร้อมด้วย นายไพบูลย์ ช่วงทอง เครือข่ายนักวิชาการเพื่อผู้บริโภค ร่วมเปิดผลทดสอบและวิเคราะห์ประสิทธิภาพเครื่องกรองน้ำแบบติดก๊อกและไส้กรองน้ำแบบสำหรับระบบกรองน้ำใช้ในครัวเรือน พบเกินครึ่งประสิทธิภาพต่ำกว่าระบุไว้บนฉลากผลิตภัณฑ์
นายโสภณ กล่าวว่า เครื่องกรองน้ำแบบติดก๊อก (On Tap) และ ระบบ UF (Ultrafiltration System) ถือเป็นระบบที่ได้รับความนิยมสูง เนื่องจากมีขนาดกะทัดรัด ติดตั้งง่าย และมีต้นทุนที่เหมาะสมกับครัวเรือนทั่วไป และมีราคาที่เข้าถึงได้ง่ายเมื่อเทียบกับระบบกรองน้ำขั้นสูง เช่น RO หรือ UV อีกทั้งยังสามารถใช้งานได้กับแหล่งน้ำประปาทั่วไป ซึ่งมีความสะอาดในระดับหนึ่งอยู่แล้ว ทำให้การกรองเพิ่มเติมด้วยระบบเหล่านี้เพียงพอสำหรับการบริโภคในชีวิตประจำวัน อย่างไรก็ตาม ความตระหนักรู้ของผู้บริโภคเกี่ยวกับการเลือกใช้ระบบกรองน้ำที่เหมาะสมกับแหล่งน้ำ รวมถึงข้อมูลเปรียบเทียบประสิทธิภาพของระบบกรองต่าง ๆ ยังมีจำกัด และการตรวจสอบพิสูจน์คุณภาพการกรองน้ำของสินค้าเครื่องกรองน้ำที่ผู้ประกอบธุรกิจโฆษณา ผู้บริโภคไม่อาจทำได้เองต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญเฉพาะ
“สภาองค์กรของผู้บริโภค นิตยสารฉลาดซื้อ มูลนิธิเพื่อผู้บริโภค จึงร่วมกับ เครือข่ายนักวิชาการเพื่อผู้บริโภค ทำการทดสอบและวิเคราะห์ประสิทธิภาพของเครื่องกรองน้ำแบบติดก๊อกและไส้กรองแบบ UF สำหรับระบบกรองน้ำในครัวเรือน ผลการศึกษาจะเป็นประโยชน์ต่อผู้บริโภค ในการตัดสินใจเลือกซื้อเครื่องกรองน้ำให้เหมาะสมกับลักษณะของน้ำต้นทาง และช่วยป้องกันไม่ให้เกิดการบริโภคสินค้าที่ไม่มีคุณภาพ หรือได้รับบริการที่ไม่เป็นธรรม” นายโสภณ กล่าว
ด้าน นายไพบูลย์ กล่าวว่า ทีมทดสอบได้สำรวจและสุ่มซื้อผลิตภัณฑ์ที่มีในท้องตลาดจากผู้จำหน่ายแบบออฟไลน์และออนไลน์ ในระหว่างเดือนธันวาคม 2567 – เดือนกุมภาพันธ์ 2568 พบว่า การจัดจำหน่ายสินค้าตามร้านค้าที่จำหน่ายเครื่องใช้ไฟฟ้า อุปกรณ์อำนวยความสะดวกในครัวเรือน และห้างสรรพสินค้ามียี่ห้อเครื่องกรองน้ำแบบติดก๊อกและไส้กรองระบบการกรองน้ำ UF จำนวนไม่มากนัก บางยี่ห้อขายสินค้าในระบบออนไลน์จากเว็บไซต์ของตนเองโดยตรง หรือเป็นร้านค้าออนไลน์ที่จำหน่ายสินค้าเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับการกรองน้ำ ทีมทดสอบได้ตัวอย่างเครื่องกรองน้ำมาทดสอบ ดังนี้ เครื่องกรองน้ำแบบติดก๊อก ( On -Tap) จำนวน 9 ยี่ห้อ และไส้กรองระบบการกรองน้ำ UF (Ultra-Filter) จำนวน 11 ยี่ห้อ
จากการทดสอบอัตราการกรอง (Filtration rate) โดยเครื่องกรองน้ำแบบติดก๊อก จาก 9 ยี่ห้อ มีเพียง 2 ยี่ห้อ ที่สามารถกรองน้ำได้ ปริมาณ 100% ตามที่ระบุไว้บนฉลากผลิตภัณฑ์โดยอัตราการกรองน้ำไม่ลดลง ได้แก่ Xiaomi (ปริมาณน้ำประปาที่กรองได้ 80ลิตร) และ Midea (ปริมาณน้ำประปาที่กรองได้ 1,200 ลิตร) ที่เหลืออีก 7 ยี่ห้อของเครื่องกรองน้ำแบบติดก๊อก ปรากฏว่าอัตราการกรองน้ำในระหว่างการทดสอบลดลงจนถึงอัตราการกรองต่ำสุดที่ระบุไว้บนฉลากผลิตภัณฑ์ และจากการทดสอบประสิทธิภาพการกรองความขุ่น พบว่า Panasonic มีประสิทธิภาพการกรองความขุ่นสูงสุดคือ 73-95 % (ค่าเฉลี่ย 84 %)
การทดสอบประเภทไส้กรองระบบการกรองน้ำ UF (Ultra-Filter) จำนวน 11 ยี่ห้อ จากข้อมูลอัตราการไหลของผลิตภัณฑ์ที่สุ่มซื้อเพื่อมาทดสอบครั้งนี้ มีวิธีการให้ข้อมูลผลิตภัณฑ์บนฉลากที่แตกต่างกัน ผู้ทดสอบจึงแบ่งประเภทด้านการให้ข้อมูลเรื่องอัตราการกรองได้ 3 กลุ่ม โดยกลุ่มแรกระบุอัตราการกรองขั้นต่ำสุด จำนวน 8 ยี่ห้อ
ส่วนกลุ่มที่ 2 ระบุอัตราการกรองขั้นสูงสุด 3.78 ลิตรต่อนาที จำนวน 1ยี่ห้อ และกลุ่ม 3 ไม่ระบุอัตราการกรอง จำนวน 2 ยี่ห้อ พบว่าไส้กรองทุกยี่ห้อ รักษาอัตราการกรองน้ำหลังจากผ่านการกรองน้ำ 500 ลิตรได้ค่อนข้างคงที่ มีการลดลงของอัตราการกรองเพียงเล็กน้อย ส่วนการทดสอบประสิทธิภาพการกรองความขุ่น Colandas ประสิทธิภาพเฉลี่ย 99% Valina ประสิทธิภาพเฉลี่ย 90% Mazuma ประสิทธิภาพเฉลี่ย 81% Bwell ประสิทธิภาพเฉลี่ย 81% SCE ประสิทธิภาพเฉลี่ย 78% Turbora ประสิทธิภาพเฉลี่ย 75% C.C.K. ประสิทธิภาพเฉลี่ย 64% Philips ประสิทธิภาพเฉลี่ย 64% Filtex ประสิทธิภาพเฉลี่ย 61% PURE ประสิทธิภาพเฉลี่ย 58% Stiebel Eltron ประสิทธิภาพเฉลี่ย 56%
นายโสภณ กล่าวถึงสรุปผลการวิเคราะห์เครื่องกรองน้ำครั้งนี้ว่า พบว่า ตัวอย่างส่วนใหญ่มีประสิทธิภาพไม่ตรงกับที่ระบุไว้บนฉลากผลิตภัณฑ์ ดังนั้น สภาองค์กรของผู้บริโภค เครือข่ายนักวิชาการเพื่อผู้บริโภค และนิตยสารฉลาดซื้อ มูลนิธิเพื่อผู้บริโภค จึงมีข้อเสนอถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
1.ทบทวนและจัดทำมาตรฐานเฉพาะสำหรับไส้กรองแต่ละประเภท โดยสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) จัดตั้งคณะทำงานร่วมกับหน่วยวิชาการด้านวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม เทคโนโลยีสุขาภิบาล และอุตสาหกรรมผู้ผลิต เพื่อจัดทำหรือปรับปรุงมาตรฐานทดสอบไส้กรองให้สอดคล้องกับลักษณะทางเทคนิคของแต่ละเทคโนโลยี เช่น UF, RO, Carbon Block, Ceramic ฯลฯ โดยกำหนดเกณฑ์เฉพาะด้านประสิทธิภาพการกรอง เช่น ค่า log removal ของแบคทีเรียหรือความขุ่นตามลักษณะของแต่ละระบบ ซึ่งจะช่วยให้เกิดความเป็นธรรมในการประเมิน และส่งเสริมการแข่งขันเชิงคุณภาพในอุตสาหกรรมเครื่องกรองน้ำ
2.กำหนด “มาตรฐานบังคับ” สำหรับเครื่องกรองน้ำดื่มในครัวเรือนในปัจจุบัน มาตรฐานส่วนใหญ่เกี่ยวกับเครื่องกรองน้ำเป็นเพียงมาตรฐานสมัครใจ การกำหนดมาตรฐานบังคับสำหรับเครื่องกรองน้ำดื่มในครัวเรือน โดยเฉพาะกลุ่มสินค้าราคาย่อมเยาและแพร่หลาย เช่น เครื่องกรองแบบติดก๊อก หรือระบบ UF ขนาดเล็ก จะช่วยคุ้มครองผู้บริโภคจากความเสี่ยงด้านสุขภาพ และลดการเข้าสู่ตลาดของสินค้าที่ไม่ได้มาตรฐาน
3.เสนอให้มีระบบรับรองคุณภาพจากหน่วยงานกลาง (certification body) และควรจัดตั้งระบบการรับรองผลิตภัณฑ์โดยหน่วยงานกลางที่มีความเป็นอิสระ ที่สื่อสารชัดเจนกับผู้บริโภค โดยระบุข้อมูลจำเพาะ เช่น อัตราการกรอง ความสามารถในการกำจัดแบคทีเรีย อายุการใช้งาน ฯลฯ เพื่อสร้างความเชื่อมั่นในตลาด และเพิ่มทางเลือกที่มีคุณภาพแก่ผู้บริโภค
4.พัฒนาระบบติดตามและรายงานผลทดสอบเชิงสาธารณะ (Public Labelling & Disclosure) ส่งเสริมให้มีฐานข้อมูลกลาง (open database) ที่เปิดเผยผลการทดสอบประสิทธิภาพผลิตภัณฑ์อย่างโปร่งใส พร้อมแนบผลเปรียบเทียบจากห้องปฏิบัติการมาตรฐานของรัฐหรือสถาบันอิสระ เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าถึงข้อมูลก่อนตัดสินใจเลือกซื้อ
5.สนับสนุนการพัฒนาศักยภาพห้องปฏิบัติการทดสอบในประเทศ รัฐควรให้การสนับสนุนด้านเครื่องมือ บุคลากร และงบประมาณในการพัฒนาห้องทดสอบมาตรฐานสำหรับไส้กรองน้ำในประเทศอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้สามารถรองรับการทดสอบผลิตภัณฑ์ที่มีความหลากหลายได้อย่างครอบคลุม และลดการพึ่งพามาตรฐานต่างประเทศ
และ 6.ผลักดันให้เกิดน้ำประปาสะอาดดื่มได้ เพราะการมีน้ำสะอาด และปลอดภัยมีบทบาทสำคัญต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตของผู้บริโภค ช่วยลดค่าใช้จ่ายในการซื้อน้ำดื่ม อุปกรณ์กรองน้ำ และลดปริมาณขยะจากขวดพลาสติก
… อ่านข่าวต้นฉบับได้ที่ : https://www.matichon.co.th/local/quality-life/news_5205924